Αναζητήστε στην Πύλη

Σύνθετη αναζήτηση
 
Αρχική 29 Μαρτίου 2024
Πολιτισμός Ανατολική Μακεδονία και Θράκη Νομός Δράμας

Ήχοι - Βίντεο
Δεν υπάρχουν αρχεία ήχου και βίντεο.

Σχετικοί Σύνδεσμοι
Δεν υπάρχουν σχετικοί σύνδεσμοι.

Άλλα Αρχεία
Δεν υπάρχουν αρχεία.
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
Τουρισμός - Σύγχρονη Ζωή
Πολιτισμός
Περιβάλλον
Οικονομία
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ
Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Δήμος Αβδήρων
Δήμος Αιγείρου
Δήμος Αλεξανδρούπολης
Δήμος Αρριανών
Δήμος Βιστωνίδος
Δήμος Βύσσας
Δήμος Διδυμοτείχου
Δήμος Δοξάτου
Δήμος Δράμας
Δήμος Ελευθερών
Δήμος Θάσου
Δήμος Ιάσμου
Δήμος Καβάλας
Δήμος Κάτω Νευροκοπίου
Δήμος Κομοτηνής
Δήμος Κυπρίνου
Δήμος Μαρωνείας
Δήμος Μεταξάδων
Δήμος Μύκης
Δήμος Νικηφόρου
Δήμος Ξάνθης
Δήμος Ορεστιάδας
Δήμος Ορφέα
Δήμος Παγγαίου
Δήμος Προσοτσάνης
Δήμος Σαμοθράκης
Δήμος Σαπών
Δήμος Σιταγρών
Δήμος Σουφλίου
Δήμος Σταυρούπολης
Δήμος Σώστου
Δήμος Τοπείρου
Δήμος Τραϊανούπολης
Δήμος Τριγώνου
Δήμος Τυχερού
Δήμος Φερών
Δήμος Φιλίππων
Δήμος Χρυσούπολης
Κοινότητα Αμαξάδων
Κοινότητα Θερμών
Κοινότητα Οργάνης
Νομός Δράμας
Νομός Έβρου
Νομός Καβάλας
Νομός Ξάνθης
Νομός Ροδόπης
Παλιά Πόλη
Πολιτισμός: ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Ολες οι κατηγορίες
Αρχιτεκτονική
Λαογραφία - Ήθη / Έθιμα
Προσωπικότητες

20/05/2009
Νομός Δράμας: Πολιτισμός

Στεφανία Χριστιάνου
Πηγή: ΙΕΛ
© ΙΕΛ
προεπισκόπηση εκτύπωσης

Ο Νομός Δράμας έχει αξιόλογη ιστορία με μνημεία που μαρτυρούν την πορεία του στον χρόνο. Ευρήματα παλαιοντολόγων τεκμηριώνουν πως η περιοχή κατοικείται συνεχώς από την παλαιολιθική εποχή μέχρι τη νεολιθική περίοδο και την εποχή του χαλκού. Το 400 π.Χ. περίπου, η περιοχή εντάσσεται στο βασίλειο της Μακεδονίας. Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, η περιοχή γνωρίζει άνθηση με τη διάνοιξη της Εγνατίας οδού που συνέδεε -μέσω της Δράμας- τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία με το Βυζάντιο. Ανήκε διοικητικά στην εδαφική επικράτεια ("territorium") της ρωμαϊκής αποικίας των Φιλίππων, της λεγόμενης "Αυγούστας Ιουλίας Φιλιππικής". Στη μεσοβυζαντινή εποχή (9ος - αρχές 13ου μ.Χ. αι.) η Δράμα εξελίσσεται σε ισχυρό Κάστρο με στρατηγική σημασία. Είναι περιτειχισμένη περιοχή σε οχυρό υψίπεδο και εκεί εδρεύει ο στρατιωτικός διοικητής που εποπτεύει τη γύρω περιοχή. Από το τέλος της περιόδου σώζονται σε γραπτές πηγές οι ονομασίες "Darma" (1172) και "Dramme" (1206) για το Κάστρο, που συνδέονται με την πιθανή αρχαία ονομασία αλλά και τη σημερινή. Κατά τη διάρκεια της υστεροβυζαντινής περιόδου (αρχές 13ου μ.Χ. αι. - 1453) η Δράμα ακολουθεί τη μοίρα των άλλων βυζαντινών επαρχιών με διάφορους κατακτητές να ελαύνουν διαδοχικά. Αξιόλογα μνημεία της βυζαντινής περιόδου διασώζονται σήμερα στον δήμο Προσοτσάνης και στην επαρχία Νευροκοπίου. Η Οθωμανική κυριαρχία στην περιοχή διαρκεί από το 1383 μέχρι και το 1912 οπότε συντελείται η ένωση με την Ελλάδα. Νέα περίοδος ακμής παρατηρείται στις αρχές του 19ου αιώνα με την καλλιέργεια και την επεξεργασία αγροτικών προϊόντων, όπως το ρύζι και τα καπνά. Η περιοχή ήταν συχνά διεκδικούμενη και από τους Βούλγαρους, που την κατέλαβαν για μικρό χρονικό διάστημα κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, αλλά ομογενοποιείται πληθυσμιακά με την εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων. Κατά την περίοδο του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου η περιοχή περνά πάλι υπό Βουλγαρική κατοχή, για να απελευθερωθεί οριστικά το 1944.
Η οικιστική διάταξη στον νομό προσδιορίζεται ιστορικά από όσα διαδραματίσθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Ροδόπης. Παλαιότερα υπήρχαν διάσπαρτοι οικισμοί με μουσουλμανικό πληθυσμό καθώς και με νομάδες Σαρακατσαναίους. Μετά από την απελευθέρωση και τη συνθήκη της Λωζάννης (1923) έγινε ανταλλαγή του μουσουλμανικού πληθυσμού με Έλληνες από τον Πόντο. Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στους νότιους και μεγαλύτερους οικισμούς, όπου και παρέμειναν μέχρι τον εμφύλιο πόλεμο. Οι Σαρακατσαναίοι συνέχισαν να διαβιούν στην περιοχή με την οργάνωση των περίφημων τσελιγκάτων, αλλά από το 1946, εξ αιτίας του ψυχροπολεμικού κλίματος στη μεταπολεμική Ευρώπη, εγκαταλείπουν οριστικά την περιοχή.
Στα λαϊκά δρώμενα και τα έθιμα της περιοχής περιλαμβάνονται εκδηλώσεις που συγκεντρώνουν πλήθος ανθρώπων. Η περιοχή των πηγών της Αγίας Βαρβάρας στην πόλη της Δράμας είναι μια ειδυλλιακή τοποθεσία που παρουσιάζει εξαιρετικό αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον με τις παραδοσιακές κατοικίες, τους παραδοσιακούς νερόμυλους και τις πολυώροφες καπναποθήκες του μεσοπολέμου. Την παραμονή της γιορτής της πολιούχου της Δράμας, της Αγίας Βαρβάρας, στις 3 Δεκεμβρίου, τα παιδιά αφήνουν αυτοσχέδια καραβάκια με αναμμένα κεράκια στα νερά της λίμνης που σχηματίζεται στις πηγές, ακριβώς μπροστά από την ομώνυμη εκκλησία, προσφέροντας στους επισκέπτες και τους πιστούς μοναδικό θέαμα στο σούρουπο.
Τις μέρες των Θεοφανίων, στα χωριά Βώλακας, Καλή Βρύση, Μοναστηράκι, Ξηροπόταμο, Πετρούσα και Πύργοι γίνεται το καλωσόρισμα του χρόνου με εκδηλώσεις και δρώμενα, μεταμφιέσεις, τραγούδια, χορούς, παραστάσεις και αναπαραστάσεις με έντονο το διονυσιακό στοιχείο. Την περίοδο της Αποκριάς ξεχωρίζει το Καρναβάλι της Χωριστής που πραγματοποιείται την Καθαρά Δευτέρα με παραδοσιακές μεταμφιέσεις και ποικίλες παραστάσεις και αναπαραστάσεις. Στις 2 Μαΐου, εορτή του Αγίου Αθανασίου, γίνονται στο Δοξάτο παραδοσιακές ιπποδρομίες σε ανάμνηση των απελευθερωτικών αγώνων της περιοχής από την εποχή της τουρκοκρατίας. Στις 21 και 23 Μαΐου στη Μαυρολεύκη αναβιώνουν τα "Αναστενάρια", με τον εκστατικό χορό με τη συνοδεία λύρας και νταουλιού, τη τελετουργική ζωοθυσία και την πυροβασία των τελεστών, που χορεύουν πάνω στα κάρβουνα χωρίς να καίγονται. Τα τελευταία χρόνια κατά την περίοδο των Χριστουγέννων ο Δήμος Δράμας οργανώνει την Ονειρούπολη που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας είναι πλέον θεσμός διεθνούς εμβέλειας, ενώ πλήθη συρρέουν στις καλοκαιρινές παραστάσεις στο μοναδικό «Πέτρινο Θέατρο» μέσα στο φαράγγι της Πετρούσας.
Το αρχαιολογικό μουσείο της Δράμας καλύπτει χρονολογικά την ανθρώπινη παρουσία στον νομό Δράμας από τη Μέση Παλαιολιθική Εποχή (50.000 χρόνια πριν), με στοιχεία από την καθημερινή ζωή των παλαιολιθικών νομάδων και κυνηγών στο σπήλαιο Πηγών του Αγγίτη, μέχρι τους νεότερους χρόνους, το 1913. Αξιοσημείωτα μεταξύ των εκθεμάτων του είναι η αναπαράσταση μιας νεολιθικής κατοικίας καθώς και τα ευρήματα από τη λατρεία του θεού Διονύσου που ήταν ευρέως διαδεδομένη στην περιοχή.
Στο Εκκλησιαστικό μουσείο της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας εκτίθενται εκκλησιαστικοί θησαυροί, όπως εικόνες της Θεοτόκου Οδηγήτριας και του Κυρίου Ευλογούντος του 13ου αι., εικόνες του 17ου και ιδιαίτερα του 19ου αι. Υπάρχουν ακόμη αρχιερατικά άμφια, ιερά σκεύη και καλύμματά τους, πολλά του 19ου αι., ενθύμιο του Χρυσοστόμου Δράμας και Σμύρνης καθώς και κειμήλια που μετέφεραν πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και του Πόντου το 1922. Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Παρανεστίου παρουσιάζονται θέματα συναφή με τη γεωλογική εξέλιξη και το περιβάλλον. Τα οχυρά Λίσσε δίνουν την ευκαιρία να ανατρέξει κανείς στην ηρωική μάχη κατά των Γερμανών και Βουλγάρων εισβολέων.