Αναζητήστε στην Πύλη

Σύνθετη αναζήτηση
 
Αρχική 29 Μαρτίου 2024
Πολιτισμός Αρχαιολογία Μνημεία Κάστρα Ανατολική Μακεδονία και Θράκη Νομός Έβρου Δήμος Σαμοθράκης

Ένας από τους τρεις πύργους του φρουριακού συγκροτήματος των Γατελούζων στην Παλαιόπολη, για την κατασκευή των οποίων χρησιμοποιήθηκαν και αρχαία δομικά υλικά, διατηρείται σχεδόν ακέραιος.
(Φωτογραφία: Aφιέρωμα Kαθημερινής "ΣAMOΘPAKH")

Ήχοι - Βίντεο
Δεν υπάρχουν αρχεία ήχου και βίντεο.

Σχετικοί Σύνδεσμοι
Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός
Ιστοσελίδα για τη Θράκη
Samothrace
Σαμοθράκη-Πολιτισμικός οδηγός
Σαμοθράκη-Αξιοθέατα-Οι Πύργοι της Σαμοθράκης
Ιστοσελίδα για τη Θράκη
Δήμος Σαμοθράκης
Ιστοσελίδα για τον Δήμο Σαμοθράκης

Άλλα Αρχεία
Δεν υπάρχουν αρχεία.
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
Εκκλησίες
Τζαμιά
Κάστρα
Κτίσματα
Μακεδονικοί Τάφοι
Τύμβοι
Υδραγωγεία
ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ
Ανατολική Μακεδονία και Θράκη
Δήμος Αλεξανδρούπολης
Δήμος Διδυμοτείχου
Δήμος Δράμας
Δήμος Ελευθερών
Δήμος Θάσου
Δήμος Καβάλας
Δήμος Κομοτηνής
Δήμος Νικηφόρου
Δήμος Σαμοθράκης
Δήμος Σταυρούπολης
Δήμος Φιλίππων
Δήμος Χρυσούπολης
Κοινότητα Αμαξάδων
Κάστρα: ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Ολες οι κατηγορίες
Δεν υπάρχουν υποκατηγορίες στη Θεματική Κατηγορία που επιλέξατε.

02/12/2007
Σαμοθράκη-Οχύρωση Παλαιόπολης

Αικατερίνη Μπάλλα
Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ./ Ε.Κ. «Αθηνά»
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης
προεπισκόπηση εκτύπωσης

Η αρχαία πόλη της Σαμοθράκης, χτισμένη στους βόρειους πρόποδες του Αϊ-Γιώργη, αποτελούσε μια φύσει οχυρωμένη θέση και μόνο σε ορισμένα τμήματα η οχύρωση της συμπληρώθηκε με τεχνητή.

Ο περίβολος, το συνολικό μήκος του οποίου είναι περίπου 2,4 χμ. περικλείει μια έκταση γύρω στα 200 στρέμματα, πολύ μεγαλύτερη από το δομημένο χώρο.

Το τείχος είναι κατασκευασμένο από αδρά δουλεμένους ογκόλιθους διαφορετικού μεγέθους, ενώ υπάρχουν και νεότερα τμήματα ισοδομικής ή ψευδοϊσοδομικής τοιχοποιίας με τετράπλευρες λιθόπλινθους, καθώς και πολυγωνικού συστήματος. Το τείχος αποτελείται από δύο μέτωπα και είναι γεμισμένο στο ενδιάμεσο κενό με λιθορριπή, χώμα και βράχους. Το πάχος του κυμαίνεται από 2,30 έως τα 4 μ., εκτός από τη βόρεια πλευρά όπου το πάχος είναι 1,50 μ., ενώ το ύψος του φτάνει τα 5-6 μ. Το τείχος χρονολογείται από τον 6ο ως τον 3ο αι. π.Χ.

Η οχύρωση περιλαμβάνει τέσσερις γνωστές πύλες, ενώ αναφέρεται και μία μικρότερη Ε, ανάμεσα στις Β και C. Η πιο ενδιαφέρουσα είναι η πύλη Α, η οποία βρίσκεται χαμηλά στο δυτικό σκέλος του περιβόλου και φαίνεται πως συνέδεε την Πόλη με το Ιερό των Μεγάλων Θεών. Δύο παράλληλοι μεταξύ τους πρόβολοι, κάθετοι στο τείχος σχηματίζουν ένα διάδρομο, ο οποίος είναι ανοιχτός εσωτερικά, ενώ στην εξωτερική του απόληξη προστέθηκε αργότερα μία ορθογώνια κατασκευή, η οποία αποτελούσε πιθανότατα πύλη ή προμαχώνα (σε αυτή την περίπτωση η πύλη Α τοποθετείται 12 μ. βορειοανατολικά).

Κατά τη μεσαιωνική περίοδο, πάνω στον επιβλητικό βραχώδη λόφο, κοντά στο λιμάνι οι Γατελούζοι ίδρυσαν φρουριακό συγκρότημα, για την κατασκευή του οποίου χρησιμοποιήθηκε αρχαίο δομικό υλικό από τη γύρω περιοχή. Η μεσαιωνική οχύρωση στην Παλαιόπολη, πάνω από την παλαιοχριστιανική βασιλική, κατασκευάστηκε στα 1431-3 και αποτελεί τμήμα του αμυντικού προγράμματος των Γατελούζων στη Σαμοθράκη εναντίον των Τούρκων και κυρίως εναντίον των Βενετών. Το φρουριακό συγκρότημα περιλαμβάνει τάφρο, περίβολο και τρεις πύργους, από τους οποίους ο νοτιοανατολικός, σώζεται σχεδόν ακέραιος.

Στην κατασκευή του από λαξευτές πέτρες και ασβεστοκονίαμα χρησιμοποιήθηκαν πολλά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη κυρίως από κτίρια της Αρχαίας Πόλης. Ο πύργος είναι ορθογώνιος με ύψος περίπου 17,75 μ. και αποτελείται από ένα τυφλό ισόγειο και τρεις ορόφους, που είχαν ξύλινα πατώματα. Στην είσοδο του πύργου, την οποία αποτελούσε μια διαμπερής εσοχή στο βορειοανατολικό τοίχο του πρώτου ορόφου, οδηγούσε μια εξωτερική κινητή σκάλα. Στο ισόγειο υπάρχει κυκλική δεξαμενή, στην οποία κατέληγαν και συγκεντρώνονταν με αγωγό από το δώμα τα νερά της βροχής. Η εσωτερική σκάλα ήταν ξύλινη μέχρι το ύψος του τρίτου ορόφου, όπου διαμορφώνεται θολωτά μέσα στο πάχος του τοίχου και οδηγεί στο δώμα, το οποίο ήταν κατασκευασμένο από λίθους και πήλινα άδεια πιθάρια για τη μείωση του βάρους του. Η οροφή είναι θολωτή και έχει σχήμα ημικύλινδρου ενισχυμένου με τόξο-νεύρωση στη μέση. Στα εσωτερικά μέτωπα των τοίχων υπάρχουν τοξωτές εσοχές διαφόρων μεγεθών, καθεμία από τις οποίες έχει άνοιγμα-πολεμίστρα. Στον νοτιοανατολικό τοίχο του πύργου και στο ύψος του δεύτερου ορόφου υπάρχει ένας κλειστός εξώστης, συμπληρωμένος σήμερα, με δύο ορθογώνιες οπές-καταχύστρες στο δάπεδό του, ανάμεσα στα φουρούσια που τον στήριζαν. Αυτά τα φουρούσια ήταν πέτρινα και βρίσκονται περιμετρικά του πύργου, σε απόσταση περίπου 2 μ. κάτω από το επίπεδο του δώματος, πιθανότατα για να στηρίζουν κάποιο στηθαίο. Στο νοτιοδυτικό τμήμα της βορειοδυτικής πλευράς του πύργου βρισκόταν η πύλη του φρουριακού συγκροτήματος.

Βιβλιογραφία:

Αρχαιολογικός οδηγός, (1999). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 29.

Ζήκος Ν., (1994). Οι Βυζαντινοί χρόνοι, Αφιέρωμα: Σαμοθράκη, Εφημερίδα Καθημερινή, σελ. 10.

Θράκη, Το σταυροδρόμι των Ελλήνων, (2000). Εκδόσεις Αδάμ, σελ. 391.

Μάτσας Δ., Μπακιρτζής Α. (1998). Σαμοθράκη, Μικρός Πολιτισμικός Οδηγός, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης & Δήμου Σαμοθράκης, ΙΘ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, 12η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, σελ.26-32.

Οδηγός περιήγησης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, (2000). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 97.

Σαμοθράκη, το νησί των μυστηρίων, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης.

Lehmann K. (1998). Samothrace, A Guide to the excavations and the museum, Institute of Fine Arts, New York University, σελ.173-176.