Δέσποινα Σκουλαρίκη Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ./Κ.Ε.Τ.Ε.Π. © Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης

εκτύπωση θέματος

Η αρχαία Τόπειρος τοποθετείται στον λόφο Καλέδες, στην περιοχή ανάμεσα στα χωριά Τοξότες και Παράδεισος των νομών Ξάνθης και Καβάλας αντίστοιχα. Η ίδρυση της πόλης ανάγεται στον 1ο αι.μ.Χ. ενώ ήδη από τον 2ο αι.μ.Χ. υπάρχουν μαρτυρίες για κοπή νομισμάτων, απόδειξη της αυτονομίας και της σπουδαιότητας της, καθώς ήλεγχε την έξοδο του ποταμού Νέστου και αποτελούσε σταθμό της ρωμαϊκής Εγνατίας οδού. Η πόλη πρέπει να γνώρισε ιδιαίτερα ευνοϊκή μεταχείριση στα χρόνια του αυτοκράτορα Τραϊανού (98-117μ.Χ.), ο οποίος πιθανόν να προχώρησε και σε εποικισμό της. Κατά τον 4ο και 5ο αι.μ.Χ. αναδεικνύεται σε επισκοπή από το μητροπολίτη Τραϊανουπόλεως ενώ το 550 μ.Χ. δέχεται την επίθεση των Σκλαβηνών, η οποία οδηγεί σε κατάληψη και καταστροφή της. Ακολουθεί η ανοικοδόμηση νέου ισχυρότερου τείχους την περίοδο του Ιουστινιανού (527-565μ.Χ.), κατά την οποία εμφανίζεται με το όνομα Τόπιρος ή Ρούσιον. Η πόλη υφίσταται μέχρι τις αρχές του 9ου αι.μ.Χ., οπότε και καταστρέφεται από το Βούλγαρο τσάρο Κούμο.
Σήμερα σώζονται στα δυτικά και νοτιοδυτικά του λόφου όστρακα ρωμαϊκής (30π.Χ.-324μ.Χ.) περιόδου, τοίχοι του 1ου και 2ου αι.μ.Χ. ενώ στα ανατολικά και βόρεια έχουν έρθει στο φώς λαξευτοί τάφοι. Την μαρτυρία κατοίκησης της περιοχής κατά τους βυζαντινούς χρόνους (324-1453μ.Χ.) επιβεβαιώνει η ανεύρεση αρχιτεκτονικών μελών μνημειακών κτιρίων με τοιχογραφίες της παλαιοχριστιανικής περιόδου (324-565μ.Χ.), λείψανα παλαιοχριστιανικών βασιλικών καθώς και τμήματα της οχύρωσης και της βυζαντινής ακρόπολης.