4/10/2006
Aναστενάρια

Μίνα Μαχαιροπούλου
Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ./Κ.Ε.Τ.Ε.Π.
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης

Πρόκειται για παλιό θρακιώτικο έθιμο της περιοχής Σωζοαγαθουπόλεως της Αν.Ρωμυλίας ( σημερινή Βουλγαρία )με επίκεντρο τα χωριά Κωστί και Μπροντίβο . Κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών ,το 1923 ,οι πρόσφυγες αναστενάρηδες φέρνοντας μαζί τους τα εικονίσματα και τον διακαή πόθο διατήρησης του εθίμου εγκαταστάθηκαν κυρίως στην περιοχή της Μακεδονίας .
Η τελετουργία του εθίμου αρχίζει το απόγευμα στης 20ης Μαίου στο κονάκι με τελετουργικό χορό μπροστά στο στασίδι με τα εικονίσματα των ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης ,της Παναγίας αλλά και άλλων αγίων .Τα εικονίσματα η παππούδες όπως ονομάζονται , φέρουν μακριά λαβή ώστε να μπορούν οι αναστενάρηδες να τις χορεύουν και να μπαίνουν στη φωτιά κρατώντας τες .Πολύτιμα επίσης είναι και τα κόκκινα μαντήλια, τα αμανέτια , ιερά κειμήλια κι αυτά ,τα οποία δίνει ο αρχιαναστενάρης σε κάθε αναστενάρι χωριστά κατά τη διάρκεια του τελετουργικού χορού στο κονάκι και πριν την πυροβασία .
Στις 21 Μαίου γίνεται το κουρμπάνι ( ζωοθυσία ) με σκοπό το καλό όλων καθώς το κρέας μοιράζεται στα σπίτια του χωριού και αποτελεί το κυρίως γεύμα στο τελετουργικό τραπέζι ,την τελευταία μέρα του πανηγυριού.
Τα τραγούδια και ο σκοπός που παίζουν τα όργανα, η λύρα ,το νταουλι και η γκάιντα ,επικεντρώνονται στο αναστενάρικο τραγούδι του μικρο-Κωνσταντίνου :
Ο Κωνσταντίνος ο μικρός, ο μικρο- Κωνσταντίνος
Μικρον τον είχε η μάνα του ,μικρόν τον ΄ραβωνιάζει
Μικρόν τον .ηρθε μήνυμα στον πόλεμο να πάει
Νυχτα σελώνει τα άλογο, νύχτα το καλιβώνει
Βάζει ασημένια πέταλα ,μαλαματένιες λόθρες
Και επάνω στα σελώματα βάζει μαργαριτάρι
????????????????????????
Στην Μαυρολέυκη Δράμας η πυροβασία τελείται στις 21 και 23 Μαίου ενώ αλλού, όπως στον Λαγκαδά , πυροβασία τελείται και τις τρεις ημέρες του πανηγυριού.
Επίσης πυροβασία τελείται και τον χειμώνα στις 18 Ιανουαρίου ,ανήμερα του Αγίου Αθανασίου .
Το φαινόμενο της ακαίας των αναστενάρηδων έχει απασχολήσει πολλούς ερευνητές .Οι ίδιοι αποδίδουν το φαινόμενο στην βαθιά πίστη τους.


1-Πυροβασία στη Μαυρολεύκη στις 18 Ιανουαρίου ανήμερα του Αγίου Αθανασίου.
(Φωτογραφία: Μίνα Μαχαιροπούλου)
2-Τ0 στασίδι με τα εικονίσματα στο κονάκι της Μαυρολεύκης
(Φωτογραφία: Μίνα Μαχαιροπούλου)
3-Τελετουργικό γεύμα μετά την πυροβασία, στις 23 Μαΐου στη Μαυρολεύκη
(Φωτογραφία: Μίνα Μαχαιροπούλου)

Ήχοι - Βίντεο
Δεν υπάρχουν αρχεία ήχου και βίντεο.

Άλλα Αρχεία
Aναστενάρια
(Μέγεθος: 56 kb)  (Πηγή: Μίνα Μαχαιροπούλου)