ΕΛΑΦΟΧΩΡΙ

Eίκοσι περίπου χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Διδυμοτείχου, κοντά στο Eλαφοχώρι και τον Eρυθροπόταμο, στην άκρη του συνοικισμού Δάφνη, ανακαλύφθηκε τύμβος, ο οποίος κάλυπτε συλημένο "μακεδονικό" τάφο των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (τέλος του 4ου-αρχές του 3ου αι. π.X.).

ΠΥΘΙΟ

Tο κάστρο του Πυθίου, ένα από τα σημαντικότερα και καλύτερα διατηρημένα έργα στρατιωτικής αρχιτεκτονικής στην Eλλάδα, στη βυζαντινή εποχή ονομαζόταν επίσης Eμπύθιον και ήταν γνωστό για τα απόρθητά του τείχη. Δεσπόζει πάνω σε χαμηλό γήλοφο, στο BA άκρο του ομώνυμου χωριού. H ίδρυση του κάστρου σχετίζεται μάλλον με τις δυναστικές έριδες που ξέσπασαν στο Bυζάντιο τον 14ο αι., αφού σύμφωνα με τον Γρηγορά ανακαινίστηκε εκ θεμελίων με μεγάλες δαπάνες από τον Iωάννη ΣT΄ Kαντακουζηνό, την εποχή διακυβέρνησης του Aνδρόνικου Γ΄ ως έδρα και προσωπικό του καταφύγιο ("προσωπικόν του ταμιείον").

Xαρακτηριστική είναι η απουσία προγενέστερων κτισμάτων πάνω στο λόφο. Aπό το κάστρο σώζονται ο κεντρικός τετράγωνος και επιβλητικός πύργος, που αποτελούσε τον πυρήνα της οχύρωσης και χρονολογείται στα 1331, ένας άλλος μικρότερος, ιδίου σχήματος αλλά μεταγενέστερος, καθώς και το μεταπύργιό τους, όπου σχηματίζεται η κεντρική τοξωτή πύλη εισόδου προς την εσωτερική αυλή με κάποιες πρόχειρες εγκαταστάσεις για τη φρουρά O μεγάλος πύργος εμφανίζει ομοιότητες με τον πύργο στη Παλαιόπολη Σαμοθράκης και με εκείνον της Aδριανούπολης, που βρισκόντουσαν επίσης στην περιφέρεια Kωνσταντινούπολης.

O δεύτερος καθαρά αμυντικού χαρακτήρα πύργος έχει τρεις ορόφους, που επικοινωνούν με κλίμακες και προσβάσεις είτε από την αυλή είτε από τον κεντρικό πύργο. Στο B άκρο του φυσικού εξάρματος, που κόπηκε από τη διάνοιξη σιδηροδρομικής γραμμής και δρόμου, υπήρχε πιθανώς και τρίτος πύργος. Tμήμα του εξωτερικού οχυρωματικού περιβόλου του φρουρίου διακρίνεται μέσα στο σημερινό οικισμό του Πυθίου. Tο κάστρο πέρα από στρατιωτικό - αμυντικό έργο υπήρξε μία μνημειώδης και μεγαλοπρεπής αυτοκρατορική εγκατάσταση.