28/11/2007
Φρούριο Κομοτηνής
Το Φρούριο της Κομοτηνής αποτελεί το μεγαλύτερο και αρχαιότερο μνημείο της πόλης, το οποίο χτίστηκε για λόγους οικονομικό-στρατιωτικούς σε στρατηγική θέση, πλάι στην Εγνατία οδό για την προστασία των κατοίκων της περιοχής.
Πρόκειται για έναν οχυρωματικό περίβολο σχεδόν τετράγωνο σε κάτοψη, ο οποίος πιθανότατα έφερε κυλινδρικούς προεξέχοντες πύργους στις 4 γωνίες του καθώς επίσης και 12 προεξέχοντες, τετράγωνους, ενδιάμεσους αμυντικούς πύργους. Οι πύλες του κάστρου ήταν τέσσερις, από τις οποίες οι κεντρικές βρίσκονταν στην ανατολική και στη βόρεια πλευρά. Είναι χτισμένο με λίθους και ισχυρά κεραμοκονία, ενώ οριζόντιες στρώσεις τεσσάρων βησάλων ενισχύουν τη συνοχή του.
Η χρονολόγηση του φρουρίου είναι αμφίβολη, καθώς οι ιστορικές πηγές δεν το μνημονεύουν παρά μόλις στον 14ο αιώνα. Ωστόσο, η τοιχοδομία του, αλλά και μια εντοιχισμένη επιγραφή σε έναν πύργο δίπλα στην είσοδο, την οποία ανέγνωσε ο Στίλπων Κυριακίδης κατά τα νεανικά του χρόνια, όπου αναγραφόταν «Θεοδοσίου Κτίσμα», μαρτυρούν ότι το φρούριο κατασκευάστηκε πιθανότατα στα τέλη του 4ου αιώνα μ.Χ. από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Α?.
Το τείχος έμεινε ανέπαφο ως το 1363. Έκτοτε οι διαδοχικοί εισβολείς (Τούρκοι, Βούλγαροι) κατέστρεψαν μεγάλα τμήματά του και κατεδάφισαν τους πύργους. Σήμερα, σώζονται κάποια τμήματα του τείχους.
Βιβλιογραφία:
Αθανασιάδης Π. (2003). Ψηφίδες από τη Θράκη του χτες. Εκδόσεις Πάραλος, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση: http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/athan/index.htm. (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).
Αρχαιολογικός Άτλας του Αιγαίου ? Από την Προϊστορία έως την Ύστερη Αρχαιότητα, (1998). Έκδοση Υπουργείου Αιγαίου-Πανεπιστημίου Αθηνών, σελ. 176.
Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής, (2001). Το αρχαιολογικό έργο στη Θράκη 1998-2000, Περιλήψεις των ανακοινώσεων, Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση:
http://alex.eled.duth.gr/Diadromes1/Research/index.htm. (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).
Αρχαιολογικός Χάρτης Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 4-5.
Ασλάνης Ι., (1988). Η νεολιθική εποχή και η πρώιμη εποχή του χαλκού στην αιγαιακή Θράκη. Η ιστορική, αρχαιολογική και λαογραφική έρευνα για την Θράκη. Ξάνθη- Κομοτηνή- Αλεξανδρούπολη, 5-9 Δεκεμβρίου 1985. Πρακτικά. Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, σελ. 139-158.
Δεσύλλας Ν., (1996). Θράκη ? Χρώματα και αποχρώσεις. Εκδόσεις Σύνολο, σελ. 11.
Ελλάς-Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, (1992). Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας ? Θράκης.
Ζήκος Ν., (1984). Βυζαντινό οδοιπορικό στη Θράκη, στο Αρχαιολογία 13, Αφιέρωμα: Θράκη, σελ. 74.
Ζήκος Ν., (1990). Βυζαντινά μολυβδόβουλλα του Μουσείου Κομοτηνής. Studies in Byzantine Sigillography, 2, Washington D.C., σελ. 171-184.
Θράκη, Το σταυροδρόμι των Ελλήνων, (2000). Εκδόσεις Αδάμ, σελ. 21, 26, 112, 129, 145.
Κούκος Μ. (1991). Στα βήματα του Ορφέα, Οδοιπορικό της Θράκης, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση: http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/Koukos/orfeas/index.htm. (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).
Κυριακίδης Π. Σ. (1960). Περί την ιστορία της Θράκης, Αι πόλεις Ξάνθη και Κομοτηνή, Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου ΙΜΧΑ, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση:
http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/IMXA/stilpon1/index.htm, (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).
Λιάπης Α. (1996). Η Κομοτηνή και η περιοχή της, Μορφωτικός Όμιλος Κομοτηνής.
Μουτσόπουλος Ν., (1987-1990). Ιστορική σκιαγραφία της Κομοτηνής, Θρακική Επετηρίδα 7, σελ. 171-199.
Νομός Ροδόπης, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης.
Οδηγός περιήγησης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, (2000). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 73-77.
Ρωσσίδης Α., (1982). Κομοτηνή, σύντομη ιστορία της πόλης. Θρακική Επετηρίδα 3, Μορφωτικός Όμιλος, σελ. 217-224.
Τσατσοπούλου Π., (2005). Εγνατία οδός, Ιστορία και διαδρομή στο χώρο της Θράκης, Έκδοση Υπουργείου Πολιτισμού, Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων, σελ. 31-32.
Rodopi, The land of the legends, (1998). Έκδοση Νομαρχίας Ροδόπης, σελ. 64-100.
|