02/12/2007
Κίρκη
Σε ύψωμα κοντά στο σημερινό οικισμό Κίρκη εντοπίστηκε υπαίθριο προϊστορικό ιερό των Θρακών με αναλημματικό τοίχο, ενώ στην ευρύτερη δασική περιοχή επισημάνθηκαν μεγαλιθικά λατρευτικά μνημεία τύπου Μενχίρ. Στο αρχαιολογικό μουσείο της Κομοτηνής εκτίθεται βράχος με εγχάρακτα σχέδια.
Στην ευρύτερη περιοχή, βορειοανατολικά του χωριού Κίρκη εντοπίστηκε επίσης νεκρόπολη της αρχαίας θρακικής φυλής των Κικόνων, που χρονολογείται από τον 11ο έως τον 6ο αιώνα π.Χ. Η νεκρόπολη περιλαμβάνει 20 τάφους- κόγχες λαξευμένες σε βράχους, καθώς και κοιλότητες πάνω και γύρω από τους τάφους, που χρησίμευαν για τοποθέτηση προσφορών προς τους νεκρούς. Κάποιες κόγχες είναι ιδιαίτερα ευρύχωρες και πιθανότατα προορίζονταν για περισσότερους από έναν νεκρούς, ενώ οι ταφικές κόγχες της δυτική πλευράς της νεκρόπολης έχουν διαφορετικά μεγέθη και πιθανόν να αποτελούσαν τόπο ταφής διαφορετικών μελών της ίδιας οικογένειας. Οι μικρότερες ταφικές κόγχες ήταν πιθανότατα παιδικές. Μέσα στους τάφους δε βρέθηκαν οστά, κεραμικά όστρακα ή οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο, εξαιτίας της σύλησής τους κατά την αρχαιότητα ή της λεηλάτησής τους από ζώα. Κατά συνέπεια η χρονολόγηση μεταξύ του 11ου? 6ου αιώνα π.Χ. έγινε από τους μελετητές με κάθε επιφύλαξη και με βάση τη βιβλιογραφική έρευνα και τους ανάλογους αυτού του τύπου τάφους που βρέθηκαν σε περιοχές στη Βουλγαρία, χωρίς να αποκλείεται η συνέχιση του ταφικού αυτού εθίμου και αργότερα. Η εύρεση των λαξευμένων σε βράχους τάφων αλλάζουν τα δεδομένα για την περιοχή της Θράκης κατά την Πρώιμη εποχή του Σιδήρου, αφού μέχρι τώρα ήταν γνωστοί οι κιβωτιόσχημοι τάφοι της Μεσημβρίας και της Μαρώνειας.
Το σημαντικότερο εύρημα της νεκρόπολης είναι ένας τάφος - κόγχη με ανθρωπόμορφη λάξευση, που βρίσκεται αρκετά μακριά από τους υπόλοιπους τάφους της νεκρόπολης. Στην κορυφή και στο μέσον του βράχου, μεταξύ των δύο κογχών υπάρχει μικρή κοιλότητα για υγρές προσφορές και μια τρίτη στη δεξιά πλευρά της δεξιάς κόγχης για στερεές προσφορές προς τον ενταφιασμένο νεκρό. Ο τάφος ανήκε σε κάποια σημαντική προσωπικότητα, πιθανότατα σε κάποιον νεκρό Θράκα «ήρωα» της φυλής των Κικόνων. Η παράσταση του τάφου παραπέμπει στη χθόνια θεότητα του βράχου, τη Μητέρα θεά, που στα σπλάχνα της τοποθετείται ο νεκρός ήρωας. Σε κοντινή απόσταση από τον τάφο βρέθηκε μια «λιθοτράπεζα», ένας βράχος λαξευμένος σε σχήμα τραπεζιού με επίπεδη επιφάνεια που χρησίμευε για κάποια τελετουργία.
Η νεκρόπολη έχει ξεχωριστή σημασία για την έρευνα του πολιτισμού, των ταφικών τελετουργιών και της θρησκείας των Θρακών Κιόνων.
Βιβλιογραφία:
Ελλάς-Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, (1992). Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας ? Θράκης.
Κούκος Μ. (1991). Στα βήματα του Ορφέα, Οδοιπορικό της Θράκης, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση: http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/Koukos/orfeas/index.htm. (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).
Πελεκίδης Χ., (1994). Οι Έλληνες στη Θράκη, στο Θράκη, Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας ? Θράκης, σελ. 103.
Τριαντάφυλλος Δ., (1984). Η προϊστορία στο χώρο της Δ. Θράκης, στο Αρχαιολογία 13, Αφιέρωμα: Θράκη, σελ. 10-19.
Τριαντάφυλλος Δ., (1994). Αρχαία Θράκη, στο Θράκη, Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας ? Θράκης, σελ. 46-47.
|