Αρχική Σελίδα

Το περιεχόμενο των Βυζαντινών βιβλίων

ι απλοί άνθρωποι που δεν διέθεταν ιδιαίτερη μόρφωση προτιμούσαν εκτός από τα ψαλτήρια και τους βίους αγίων, βιβλία κοσμικού περιεχομένου, όπως τα χρονικά (Χρονογραφία του Μαξίμου του Ομολογητή, Χρονογραφία του Μιχαήλ Ψελλού (εικ. 61,65) το Χρονικό του Σκυλίτζη), μυθιστορήματα (Βέλθανδρος και Χρυσάντα, Τα κατά Ροδάνθην και Δοσικλέα) ιστορίες (Αλεξιάδα, της Άννας Κομνηνής ), ιστορικά συμβάντα των ετών 1118-1206 που αφηγείται ο Μιχαήλ Χωνιάτης (εικ. 62) και ιστορικές εγκυκλοπαίδειες, βιογραφίες, χρησμολόγια, ονειροκρίτες, ωροσκόπια (εικ. 63), μύθους (μύθοι του Αισώπου), ύμνους (Δαβίδ (εικ. 64), Ρωμανού Μελωδού) και ποιήματα (Διγενή Ακρίτα).

Εικ. 61: Η Χρονογραφία του Ψελλού (1018-1078) αποτελεί μια πολύ γλαφυρή περιγραφή της δράσεως των αυτοκρατόρων του 11ου αι. Ο Μιχαήλ Ψελλός και ο μαθητής του αυτοκράτορας Μιχαήλ Ζ΄ Δούκας Παραπινάκης. Άγιο Όρος, Μονή Παντοκράτορος.

Εικ. 62: Ο ιστορικός Νικήτας Χωνιάτης αφηγείται στο έργο του ιστορικά συμβάντα των ετών 1118-1206. Μικρογραφία χειρογράφου 14ου αι. Βιέννη, Εθνική Βιβλιοθήκη.

ο βιβλίο στη Βυζαντινή εποχή αποτελεί κυρίως προνόμιο των μοναχών, του αυτοκράτορα, των αξιωματούχων της Αυλής και των πνευματικών ανθρώπων.

Εικ. 63: Ζωδιακός κύκλος της "Μαθηματικής Συντάξεως" του Πτολεμαίου. Από χειρόγραφο του 9ου αι. Ρώμη, Εθνική Βιβλιοθήκη του Βατικανού.

Εικ. 65: Ο Δαβίδ και το ποίμνιό του, Ψαλτήριο, 1066. Λονδίνο, British Library.

Εικ. 65: "Οι φιλόσοφοι" διδάσκουν τους "μαθητές". Από χειρόγραφο του 12ου αι. με το "Χρονικό" του Ιωάννη Σκυλίτζη. Μαδρίτη, Εθνική Βιβλιοθήκη.