20/12/2007
Ιστορία της πόλης της Δράμας
Δέσποινα Σκουλαρίκη
Πηγή: Ι.Π.Ε.Τ./Ε.Κ."Αθηνά"
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης |
προεπισκόπηση εκτύπωσης
|
Η πόλη της Δράμας, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού, βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της Μακεδονίας στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Σύμφωνα με μαρτυρίες, το όνομα της οφείλεται είτε στην άφθονη παρουσία νερού στην περιοχή είτε στο μικρό μέγεθός της καθ΄ όλη τη διάρκεια της ιστορικής της πορείας.
Η αρχαιότερη μόνιμη εγκατάσταση στη θέση της σημερινής πόλης της Δράμας εντοπίζεται στον προϊστορικό οικισμό του «Αρκαδικού», που αποτελεί τον πρώτο οικιστικό πυρήνα στα μέσα της 6ης χιλιετίας π.Χ. Η πόλη των ιστορικών χρόνων εμφανίζεται τον 4ο αι. π.Χ. και ταυτίζεται με το θρακικό Δραβήσκο. Την περίοδο αυτή ξεχωρίζει η λατρεία του Διονύσου, που μαρτυρείται από την ύπαρξη μέσα στην πόλη ιερού αφιερωμένου στο θεό, η θέση του οποίου δεν έχει ακόμη εντοπιστεί.
Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους (30π.Χ.-324μ.Χ.) η πόλη αποτελεί σημαντικό σταθμό οδικού δικτύου μέσα στην εκτεταμένη αποικία των Φιλίππων ενώ συνεχίζεται η λατρεία του Διονύσου, ο οποίος κατά τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους ταυτίζεται με το ρωμαϊκό θεό ?Liber Pater?. Στην παλαιοχριστιανική εποχή (4ος-7ος αι.μ.Χ.), η Δράμα είναι ένας μικρός οχυρωμένος οικισμός με έκταση ίδια με αυτή των κλασικών χρόνων. Στη μεσοβυζαντινή περίοδο (9ος ? 13ος αι.μ.Χ.) αναπτύσσεται σε σημαντική πόλη με στρατηγική και εμπορική αξία, αποκτά στα τέλη του 10ου αι.μ.Χ οχυρωμένο περίβολο και αξιόλογα από αρχιτεκτονική άποψη μνημεία όπως το ναό της Αγίας Σοφίας, κτίσμα επίσης του 10ου αι.μ.Χ. Την ίδια περίοδο εμφανίζονται οι ονομασίες ?Darma? και ?Dramme? για το Κάστρο, με τις οποίες πιθανόν συνδέεται και η σημερινή ονομασία της πόλης.
Το 1204 μ.Χ. καταλαμβάνεται από τους Λατίνους και απελευθερώνεται το 1223/4μ.Χ. από τον Δούκα Θεόδωρο Α? Κομνηνό. Κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο (13ος ? 1453μ.Χ.), η οποία χαρακτηρίζεται από έριδες μεταξύ των βυζαντινών αυτοκρατόρων και επεκτατικές διαθέσεις γειτονικών περιοχών, περιέρχεται στην εξουσία του Στέφανου Δουσάν, κράλη των Σέρβων. Απελευθερώνεται το 1371μ.Χ. με τη σύμπραξη του Μανουήλ Παλαιολόγου και παραμένει επαρχία της βυζαντινής αυτοκρατορίας μέχρι την κατάληψη της από τους Οθωμανούς το 1383μ.Χ. Χαρακτηριστικό δείγμα της Παλαιολόγειας τέχνης αποτελεί ο ναός των Ταξιαρχών στο κέντρο της πόλης, κτίσμα των αρχών του 14ου αι. μ.Χ.
Μετά την κατάληψη της Δράμας από τους Οθωμανούς, η πόλη εξακολουθεί να αποτελεί ένα μικρό κάστρο στην επικράτεια του σουλτάνου, με το χριστιανικό στοιχείο ιδιαίτερα έντονο μέχρι και τα τέλη του 18ου αι.μ.Χ. Την περίοδο αυτή χαρακτηριστική είναι η μορφή του μητροπολίτη Δράμας Ιωακείμ Α?. Το 18ο και τον επόμενο αιώνα, η ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής και η ανάπτυξη του καπνεμπορίου οδηγούν στην αύξηση της εμπορικής κίνησης στην περιοχή με αποτέλεσμα τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των κατοίκων της, που πλέον προέρχονται από τρεις θρησκευτικές ομάδες: Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι και Εβραίοι.
Στις αρχές του 20ου αι. με την πόλη συνδέεται η χαρισματική φυσιογνωμία του εθνομάρτυρα Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομου, ο οποίος την περίοδο αυτή διατελεί μητροπολίτης Δράμας και αποτελεί την ψυχή της αντίστασης κατά των Βουλγάρων. Η Δράμα καταλαμβάνεται δύο φορές από τους Βούλγαρους και ενσωματώνεται οριστικά στον ελληνικό κορμό με τη συνθήκη της Λωζάννης (1923). Η πόλη θα γνωρίσει και πάλι ξένη κατοχή το 1941 έως ότου απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό το 1944.
Σημαντικά ευρήματα από διάφορες θέσεις και μνημεία της πόλης και της ευρύτερης περιοχής στεγάζονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
|