Γραπτές πηγές:  BK6070, BK6071, BK6072

Γενική Bιβλιογραφία:  BB0001, σελ. 491-2. BB0051, τ. ΙΙΙ, σελ. 448. BB0005, σελ. 7, 151. BB0037, σελ. 111κεξ.

Aκριβής θέση:  25°00΄ 41°20΄ [BB0001].

Σχετική θέση:  Βρίσκεται πάνω σε ομώνυμη ορεινή πλαγιά 1χλμ ΒΔ του χωριού Ustren, στο Δ τμήμα της ανατολικής οροσειράς Ροδόπης, περίπου 23χλμ ΝΝΔ από το Kardzali. [BB0001]

Άλλες θέσεις:  Νότια του φρουρίου Ούστρα (300μ Β του χωριού Ustren) βρίσκεται το ύψωμα Sivri Kaja, Ostar Kamak, οχυρωμένο ήδη από τη θρακική περίοδο, που προφυλάσσεται στα Β και ΒΔ από καλά σωζόμενο τείχος μήκους 263μ. [BB0001]

ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO:  Λίγο μετά το θάνατο του Ιωάννη Γ΄ (Νοέμβριος του 1254) το οχυρό Ούστρα κυριεύθηκε από τον Μιχαήλ Β΄ Ασάν [BK6070, BB0051]. Το σλαβικό, ή ακόμη και προσλαβικό, τοπωνύμιο Ούστρα είναι ευρέως διαδεδομένο στην ορεινή χώρα ΝΝΔ του Kardzali (Ustren, Ustura, Ustra). [BB0001]

Xρηματική οικονομία- Nόμισμα:  Στο χώρο του φρουρίου Ούστρα, μαζί με μεταλλικά αντικείμενα, βρέθηκαν νομίσματα και αντικείμενα κεραμεικής που χρονολογούνται στην περίοδο από τον 12ο έως τον 14ο αι. [BB0001]

Oχυρώσεις:  Το φρούριο Ούστρα βρίσκεται σε μία δυσπρόσιτη κορυφή (1015μ) της βραχώδους πλαγιάς που ονομάζεται Ustrenski rid - 1 χλμ ΒΔ του χωριού Ustren, 6χλμ ΝΔ του Dzebel, πρώην She Dzumaja -, η οποία κατηφορίζει από Δ προς Α και εμφανίζει πολλές οχυρώσεις: ένα κυκλικό οχυρό στο βράχο Kodza kaja, το κυρίως φρούριο που ονομαζόταν επίσης Gradisteto, Kjucuk asar και στο τέλος Mal asar και το οποίο υπήρξε επίσης πολιτιστικό κέντρο. Τα τείχη του φρουρίου της Ούστρα (1, 4-3μ πάχος, 113μ μήκος και ανωδομή που σώζεται έως 10μ ύψος) περικλείουν μία σχεδόν ορθογώνια περιοχή 1286μ2 από δυτικά, νότια (μακρά πλευρά) και ανατολικά, ενώ στη βόρεια πλευρά προφυλάσσεται από βραχώδη απόκρημνη πλαγιά. Η είσοδος βρισκόταν στα ανατολικά. Στην εσωτερική πλευρά του μεταπυργίου διαστήματος (στο εξωτερικό κατασκευασμένο από επιμελώς λειασμένους λίθους, λευκό κονίαμα, παλαιότερα δε διέθετε επίσης επιμήκεις και εγκάρσιες δοκούς) στα Ν και ΝΑ υπάρχουν προσαρτημένα κτήρια, στα ΝΑ, Δ και ΒΔ του ακανόνιστου σχεδίου τρεις τριώροφοι πύργοι και, τέλος, δύο μεγάλες κιστέρνες. Βρέθηκαν άφθονα μεταλλικά αντικείμενα (βέλη, αποτμήματα από κράνη, εγχειρίδια, σταυροί), νομίσματα και αντικείμενα κεραμεικής που χρονολογούνται στην περίοδο από τον 12ο έως τον 14ο αι. Από το φρούριο έχει κανείς γενική εποπτεία των περιχώρων (θέα προς τη Borovica και τη Valce pole). Νότια του φρουρίου (300μ Β του χωριού Ustren) βρίσκεται το ύψωμα Sivri Kaja, Ostar Kamak, οχυρωμένο ήδη από τη θρακική περίοδο, που προφυλάσσεται στα Β και ΒΔ από καλά σωζόμενο τείχος μήκους 263μ. [BB0001]

Kεραμεική:  Στο χώρο του φρουρίου Ούστρα, πέρα από μεταλλικά αντικείμενα και νομίσματα, βρέθηκαν και αντικείμενα κεραμεικής που χρονολογούνται στην περίοδο από τον 12ο έως τον 14ο αι. [BB0001]

Mεταλλοτεχνία-Mικροτεχνία:  Στο χώρο του φρουρίου Ούστρα βρέθηκαν άφθονα μεταλλικά αντικείμενα, όπως βέλη, αποτμήματα από κράνη, εγχειρίδια και σταυροί, που χρονολογούνται στην περίοδο από τον 12ο έως τον 14ο αι. [BB0001]