ILNE - Details de materiau sonere

DÈTAILS DU MATÉRIAU SONERE

Région:	Département de Samos, canton d’Icarie, l’île de Fournoi.
Source:	Manuscrit 1436, année 2004.
Orateur:	1: Maria Sklavou «Mariaki» 2: Stella Amorgianou 3: Dimitris Markakis, «Kouroublis» et Fotini Markaki.

Derecording	Apodosis en Grec Moderne
1	1
Είδες, είδες ότι δε bορώ να τα πω, α’ σας τα λέω για χατίρι σας. Και θα με ’κούνε κιόλα και θα λένε, α, αυτή τι χαbάρια είναι! Και όμως τα ’χω σωστά και πρόσβαρα. Αμέ. Τραγουδούσα στη Ψιλην-Άμμο απέναdι κι ηκούdανε στη Φύμαινα, ε!. Φυμαινιώτες λέανε, βρε, τι είναι λέει εδώ; Όταν ήμουνα κορίτσι, ε; Ήβοσκα στα βουνά, με το bόλεμο. Δεν ηπερνά ο νους μου ότι, ότι ήτανε πόλεμος, για δεν ήτανε. Αφού ήπιασα ένανε με το γαβρί εδωνά και καθούdανε ο πατέρας μου εδώ, μωρ’ είdα ήπαθες; Τί ’παθα ; Να, εσύ φταίεις που δε dονε διώχνεις. Τα ΄βαλα και με το bατέρα μου. Και του ’βγαλα το γαβρί, φύγε λέω, γιατί θα σε σκ.. θα σου δώσω μια θα σε ξε.., θα σου σπάσω το κεφάλι σου! Και βγάνει τη gάμα. Και να μην ηdραλιστώ, ε!, Να μια κάμα ήβγαλε! και μου την έφερε εδωνά, τοσοδά. Και νε ηdραλίστηκα, μητέ φοβήθηκα.	Είδες ότι δε μπορώ να τα πω, αλλά σας τα λέω για χατίρι σας. Και θα με ακούνε κιόλας και θα λένε, α, αυτή τι χαμπάρια είναι! Και όμως τα έχω σωστά και πρόσβαρα [τα μυαλά μου]. Αμέ. Τραγουδούσα στη Ψιλήν Άμμο απέναντι κι ακουγότανε στη Θύμαινα [το νησί]. Οι Θυμαινιώτες λέγανε, βρε, τι είναι, λέει, εδώ; Όταν ήμουνα κορίτσι. Έβοσκα στα βουνά, με τον πόλεμο. Δεν περνούσε από το νου μου αν ήταν πόλεμος, ή δεν ήταν. Αφού έπιασα έναν [Ιταλό στρατιώτη] με το ραβδί εδώ ακριβώς και καθότανε ο πατέρας μου εδώ, [μου λέει] μωρέ τι έπαθες; Τί έπαθα; Να, εσύ φταίς που δεν τον διώχνεις. Τα έβαλα και με τον πατέρα μου. Και του έβγαλα [του Ιταλού] το ραβδί, φύγε λέω, γιατί θα σε σκ.., θα σου δώσω μια θα σε ξε.., θα σου σπάσω το κεφάλι σου! Και βγάζει το μαχαίρι, και να μην τα χάσω, ε!, Να ένα στιλέτο έβγαλε! και μου το έφερε εδώ ακριβώς, τόσο κοντά. Και ούτε τα έχασα, μήτε φοβήθηκα.

2	2
Dραπεζαρία, στη Χρυσομηλιά τη λένε σουφρά. Φέρνανε το σουφρά, καθόμαστόνε ’κει και τα παιδιά στα σκαμνάκια. Αυτή είναι σκορδούλα. Αυτή βγαίνει στο βουνό. Είναι άγρια σκορδούλα αυτή. Και βγαίνουνε κάτι φύλλα της σκορδούλας και βγάνει ένα πράγμα σα λεμόνας, έτσι, άσπρο κλωνάρι με λουλούδια. Και τώρα αυτή την εβγάνουνε από πάνου, που δεν έχει τώρα λουλούδια και φύλλα. Και την έβγαλε η συbεθέρα μου με μια τσάπα και την ήφερε εδώ μέσα σ’ ένα δίχτ’ και την έχουμε ’κειδάς. Όποιος περνάει και λέει τίποτα, το gόβει η σκορδούλα. Και είναι για να μη σε πιάνει το μάτι.	Την τραπεζαρία, στη Χρυσομηλιά τη λένε σοφρά. Φέρνανε το σοφρά, καθόμαστε εκεί και τα παιδιά στα σκαμνάκια. Αυτή είναι σκορδούλα. Αυτή βγαίνει στο βουνό. Είναι άγρια σκορδούλα αυτή. Και βγαίνουνε κάτι φύλλα της σκορδούλας και βγάζει ένα πράγμα σαν της λεμονιάς, έτσι, άσπρο κλωνάρι με λουλούδια. Και τώρα αυτή την βγάζουνε από πάνω, που δεν έχει τώρα λουλούδια και φύλλα. Και την έβγαλε η συμπεθέρα μου με μια τσάπα και την έφερε εδώ μέσα σε ένα δίχτυ και την έχουμε εκεί πέρα. Όποιος περνάει και λέει τίποτα [κακό], τον «κόβει η σκορδούλα». Και είναι για να μη σε πιάνει το μάτι.

3	3
Εδώ είναι η μάdρα. Αυτό το κομμάτι λέγεται πόρος. Πόρτα λέγεται κι αυτή, αλλά πόρος λέγεται η τοποθεσία αυτή που τα αρμέμε. Υπάρχουνε κουφά, ε, ποdικοί. Φωκάδια λέγοdαι αυτά τα μακρουλά που βάνουν τη μυζήθρα. Αυτά εδώ λέγονται τυροβόλια, για το τυρί. Κι ένα άλλο που λέγεται κερουλάς. Κερουλάς, μαζεύουν το τυρί ’πό μέσα ’πό το καζάνι. Μαζεύουν όταν μείνει λίγο μέσα στο καζάνι και μαζεύουν το gερουλά και βάζουμε στα φωκάδια. Αυτά εδώ λέγοdαι ταράχτης. Θα το ανεκατέψω και θα πάρω τη gουτάλα, που είναι πιο κουφαλωτή. ’Κείνο με το κλαδί λέγεται διόνιστρο. Κι αυτό εδώ λέγεται διόνιστρο, το καλάμι με το κλαδάκι λέγεται διόνιστρο. Πρώτα ήτανε στη σειρά οι τσοπάνηδοι όλοι, καθόdανε και ένας ένας ήρμεε τα δικά του. Κάνουμε καθένας τα δικά του. ΄Επειτα, κάνουμε κι ένα σημάδι, σφραγίδα λέγεται, στα αυτιά για να τα γνωρίζω. Αλλά και να μη τα , τα γνωρίζουμε... Τώρα γίνηκε αργολάβος, τσοπάνης αργολάβος.	Εδώ είναι η μάντρα. Αυτό το κομμάτι λέγεται πόρος. Πόρτα λέγεται κι αυτή, αλλά πόρος λέγεται η τοποθεσία αυτή που τα αρμέγουμε. Υπάρχουνε «κουφά», ε, ποντικοί. Φωκάδια λέγονται αυτά τα μακρουλά που βάζουν τη μυζήθρα. Αυτά εδώ λέγονται τυροβόλια, για το τυρί. Κι ένα άλλο που λέγεται κερουλάς. Κερουλάς, μαζεύουν το τυρί από μέσα από το καζάνι. Μαζεύουν, όταν μείνει λίγο μέσα στο καζάνι και [το] μαζεύουν [με] τον κερουλά και [το] βάζουμε στα φωκάδια. Αυτά εδώ λέγονται ταράχτης. Θα το ανακατέψω και θα πάρω την κουτάλα, που είναι πιο κουφαλωτή. Εκείνο με το κλαδί λέγεται διόνιστρο. Κι αυτό εδώ λέγεται διόνιστρο, το καλάμι με το κλαδάκι λέγεται διόνιστρο. Πρώτα ήτανε στη σειρά οι τσοπάνηδες όλοι, κάθονταν και ένας ένας άρμεγε τα δικά του [ζώα]. Κάνουμε καθένας τα δικά του. ΄Επειτα, κάνουμε κι ένα σημάδι, σφραγίδα λέγεται, στα αυτιά για να τα γνωρίζω. Αλλά και να μη τα σφραγίσουμε, τα γνωρίζουμε... Τώρα έγινε εργολάβος, τσοπάνης εργολάβος.